Hoe houd je als OR verbinding met de ontwikkelingen in de organisatie? Alles wordt ingewikkelder; hoe zorg je ervoor dat je als medewerker en als OR-lid aangehaakt blijft? Het is heel belangrijk om dit soort thema's bespreekbaar te maken. Het is je taak als OR om te zorgen dat je iedereen goed kunt vertegenwoordigen. Dit is één van de grootste uitdagingen voor medezeggenschap de komende tijd. Er zal voor gezorgd moeten worden dat jongeren aanhaken bij medezeggenschap, zodat die straks het stokje kunnen overnemen. Jongeren hebben bovendien vaak een frisse kijk op organisatievraagstukken. Maar… hoe krijg je ze over de streep om deel te nemen aan de ondernemingsraad? Die vraag kan het beste beantwoord worden, bezien vanuit het perspectief van de jongere collega. Wees je dus bewust wat hun drijfveren zijn en speel daarop in. Hieronder volgt een aantal tips.
Uit de SER-publicatie ‘OR zoekt jonge collega’s’ komt naar voren dat ondernemingsraden vaak niet aansluiten bij de belevingswereld van jongeren. Veel ondernemingsraden vinden het lastig om te denken in doelgroepen. Jongeren vinden vaak andere dingen belangrijk, zoals het krijgen van een vast contract en een goede werk-privébalans. Belangrijk is dat de jonge medewerkers ruimte voelen om een bijdrage te leveren. Wat de jonge medewerkers vooral over de streep trekt, is wanneer ze merken dat ze daarbij écht invloed kunnen hebben en er naar ze wordt geluisterd. De jongeren zoeken een plek om het verschil te kunnen maken.
Speel daarom in op motieven van jongeren. De jongere generatie hecht veel waarde aan ontwikkelingsmogelijkheden. Leg daarom de nadruk op de opleidings- en ontwikkelmogelijkheden binnen de OR: je maakt contact met andere onderdelen van de organisatie en je kunt veel leren. Zorg daarnaast voor aansprekende thema's. Jongeren herkennen zich niet in de traditionele OR-thema's, blijkt uit diverse onderzoeken. In veel ondernemingsraden gaat vooral aandacht naar instemmings- en adviesvragen, het zware werk dus. Jongeren zijn vaak juist gericht op grotere maatschappelijke thema's, zoals klimaat en diversiteit. Zorg als OR dat je daar voldoende bij aansluit. De Wet op de ondernemingsraden biedt daar in artikel 28 voldoende handvatten voor.
Maak duidelijk: wat doet de or? Eén van de grootste vraagstukken door de OR is dat de achterban eigenlijk niet precies weet wat de OR doet. Veel medewerkers, zeker ook jongeren hebben weinig of een vertekend beeld bij de rol van de OR. Dit hangt vooral af van de cultuur binnen de organisatie. In een aantal sectoren heeft de OR vaak het imago van ‘hakken in het zand’, of als verlengstuk van de vakbond. Goede, duidelijke informatie geven over wat de OR doet is erg belangrijk. Het helpt daarbij om jongeren persoonlijk te benaderen. De uitdaging is om jongeren daarbij kort en prikkelend te benaderen en ervoor te zorgen dat je dat je de juiste communicatiemiddelen inzet.
Tenslotte zou de zittingstermijn flexibeler kunnen worden gemaakt. Jongeren weten vaak helemaal niet of ze de komende drie of vier jaar bij de organisatie willen blijven, maak daarom informeel ruimte om eerder te stoppen: de zittingstermijn is drie jaar, maar zou je om bepaalde redenen toch eerder willen stoppen, dan kan dat en zoeken we een ander voor de zetel. Daarnaast zou een medewerker niet meer één jaar in dienst hoeven te zijn om voor het OR-lidmaatschap in aanmerking te komen. De WOR heeft dat vereiste al lang laten vallen. Een nieuwe medewerker zou zich dus direct verkiesbaar kunnen stellen voor de OR.
In kader bij dit artikel:
SER Jongerennetwerk Medezeggenschap
Het SER Jongerennetwerk Medezeggenschap is een netwerk voor en door jongeren die actief zijn in medezeggenschap. Het netwerk draagt bij aan het verjongen en vernieuwen van de medezeggenschap. In dit netwerk wisselen jonge medezeggenschappers en jonge medezeggenschapsprofessionals ervaringen, kennis en contacten uit. Het netwerk doet onder meer aanbevelingen over hoe jongeren te betrekken bij medezeggenschap en hoe zij gemotiveerd kunnen worden om lid te worden van de or.
Enige tijd geleden bracht het jongerennetwerk bijvoorbeeld een publicatie ‘OR en jongeren zetten in op diversiteit’ uit. Het doel is om ondernemingsraden en organisaties te inspireren om met diversiteitbeleid aan de slag te gaan.